Mijn reis met de BAM (Baikal Amur Magistral) in 2019 met Battuta Reizen


Dit jaar (2019) was ik deelnemer aan de door Edwin Trommelen begeleide reis naar de BAM spoorlijn in Siberië. We waren met een kleine groep, vijf deelnemers, wat zo zijn voor- en nadelen heeft. De voorbereiding van de reis is geen sinecure: vliegtickets regelen, treinkaartjes bestellen, lokale touroperators zoeken, onderdak verzorgen en dan was er ook nog een uitgebreid excursieprogramma, en dat alles in het Russisch! De hele reis was vanuit Amsterdam prima voorbereid en geregeld. We kregen een uitgebreide en zeer verzorgde beschrijving van de reis met daarin het programma van dag tot dag. Wat minder leuk was, was dat we de “overgebleven” plaatsen in de trein toegewezen kregen. Dat betekent in de vierpersoons coupé boven slapen, regelmatig te midden van drie Russische reizigers. De reden hiervan: Russen boeken maanden van tevoren hun plaatsen. Helaas kon Battuta pas op een laat moment beslissen dat de reis door kon gaan. Daardoor was pas tamelijk kort voor ons vertrek de wagen- en coupé-indeling bekend.

Na vlekkeloos verlopen vluchten vertrokken we per trein uit Krasnojarsk, waarbij we eerst nog een stukje het traject van de Trans-Siberische Spoorlijn volgden. Na ongeveer zeven uur kwamen we aan in Taishet, waar de “echte” BAM-lijn start. Al direct vanaf het begin werd het ons duidelijk hoe Edwin elk probleem in vloeiend Russisch oploste, we hadden geen betere begeleider kunnen treffen! Zelfs bij de recepties van de hotels werd vaak nauwelijks of geen Engels gesproken. Ik was verbaasd over de uitstekende kwaliteit van de kamers waar we verbleven, overal warm en koud stromend water, prima bedden, goed sanitair. Er was één uitzondering: ons verblijf in Tynda, daar sliepen we in een oud vervallen voormalig Intourist-hotel. Toen ik daar in de gecombineerde douche/toiletruimte de kraan opendraaide om te douchen spoot het merendeel van het water alle kanten op behalve vanuit de douchekop zelf. Goed afdichten met leukoplast was de oplossing! Natuurlijk hoort deze belevenis, in een echt Sovjet-hotel overnachten, bij het avontuurlijke karakter van deze reis. Door de werkelijk fabelachtige kennis van de Russische taal van Edwin werden we overal als vorsten ontvangen. Mede daardoor hebben we een aantal malen de directeurskamer van een groot bedrijf, museum of plaatselijke bestuurder bezocht. In Novy-Urgal hadden we helemaal geluk. Het superinteressante BAM-museum bleek gesloten! Toen we enige tekenen van leven in het gebouw zagen, kwam de bewaakster van het museumgebouw naar ons toe. We werden direct getrakteerd op thee en lekkere koekjes. Vrij snel daarna kwam de directrice met haar man (op zaterdag) speciaal naar “hun” museum om die hoge gasten uit Nederland welkom te heten. Ze glunderden toen ze het door Edwin geschreven boek (uiteraard in de Nederlandse Taal) over de BAM in ontvangst mochten nemen!

De combinatie Battuta (het kantoor in Amsterdam)-Edwin en de lokale Russische operators liep gesmeerd. Bij aankomst, waar dan ook stond er steeds een deskundige lokale gids, en (comfortabel) vervoer voor ons klaar. Op enig moment bezochten we Novaja Tsjara. Daar wachtte ons een wel heel bijzondere verrassing: een rit met een soort landingsvaartuig door de Taiga naar een uniek duinenlandschap waar we aan een meertje heerlijk hebben geluncht. Onderweg hiernaartoe reden we door een rivier en klommen de steile oever op alsof we op een asfaltweg verbleven! Tijdens deze rit krijg je pas goed in de gaten hoe eindeloos groot Siberië is, hoewel je dat door de urenlange treinritten eigenlijk al wel weet. Het was de enige plek waar we een beetje last hadden van kleine vliegjes en muggen. De lokale operator had voor ons hoofdnetjes beschikbaar: opgelost! Overigens was het tijdens de reis vrijwel altijd goed weer en tussen 22 en 30 graden, behalve in Khabarovsk, daar regende het. We hebben gelukkig beperkt last gehad van de enorme bosbranden in het gebied rond Krasnoyarsk. Er was wel flink smog en rooklucht en de zon was nauwelijks zichtbaar. Tijdens het tweede gedeelte van de reis zelf voor je eten zorgen verliep probleemloos. Edwin gaf ons ruim de gelegenheid in een lokale supermarkt onze ravitaillering in te kopen. Het viel mij hierbij op dat de winkels zeer ruim gesorteerd zijn, regelmatig op een niveau zoals we dat in West-Europa gewend zijn. In de restaurants die we bezochten hebben we in het algemeen goed tot erg lekker gegeten, vooral de sla schotels smaakten heerlijk! Heel raar om in Komsomol na Amur een Griekse sla (Choriatiki) te bestellen, de Russen hebben kennelijk inmiddels ook ontdekt wat lekker is. De lokale bieren smaakten mij prima, wijn is, door de problemen met de import van wijnen uit Georgië beperkt verkrijgbaar. De terreur van de treintijden (ritten met een lengte van 12, 14, tot 23 uur) viel mee, ofschoon we een paar keer na een hele lange reis in het holst van de nacht in ons hotel aankwamen, maar dat hoort er allemaal bij. Verwarrend was dat de tijd aldoor versprong, we reisden immers door verschillende tijdzones. Slapen in de trein is een avontuur op zich, zeker als je de coupé deelt met Russische reizigers! Door het schommelen van de trein - deze rijdt op breedspoor - en de matige snelheid (max. 60 km/u) waggel je snel in slaap. De reis begon in Krasnojarsk, maar voor je het weet, kom je via Komsomolsk na Amur (het formele eindpunt van de BAM) aan bij de Grote Oceaan in Vanino en Sovjetskaja Gavan. We maakten daar o.a. een interessante excursies naar Datta, het dorp van de Orotsjen waarbij we op het strand genoten van een heerlijke (vers gevangen) vissoep.


Je realiseert je dan nauwelijks dat je ongeveer 8.000 km ten oosten van Moskou bent en bijna 10.000 km van Amsterdam! De eigenlijke BAM-spoorlijn is 3.145 km lang en loopt noordelijk en parallel aan de Trans-Siberische spoorlijn van Krasnojarsk naar Komsomol na Amur en is tussen 1974 en 1984 aangelegd. Zie voor een korte beschrijving van de BAM-lijn: https://nl.wikipedia.org/wiki/Spoorlijn_Baikal-Amoer. Als ik terug kijk op deze unieke reis trek ik de conclusie dat ik inzicht verkregen heb in de enorme afmetingen van Siberie en dat ik de (gastvrije) Russen en hun levenswijze enigszins heb leren kennen. Vooral de oneindigheid van de Taiga doet je beseffen hoe klein ons eigen landje is.


Bob, 1 september 2019

 

Reis dwars door Siberië met de Baikal Amur Magistral (BAM) spoorweg van Krasnoyarsk naar Sovjetskaya Gavan.

Onze reis begon al op Schiphol waar Edwin Trommelen onze reisleider en schrijver van een boek over de BAM ons opwachtte voor onze vlucht naar Krasnoyarsk via Moskou.
In Krasnoyarsk werden we opgewacht door onze plaatselijke gids die ons naar het hotel pal in het centrum bracht. Na een paar uur kregen we een excursie in de bergen en onze eerste een overnachting. De volgende dagen zaten we veel in de trein, wat gezien de afstanden van meestal 5 à 600 kilometer tussen de diverse stops logisch is.

We bezochten o.a. de eerste dorpen aan de BAM, Severobaykalsk en omgeving aan het Baikalmeer en na een snelle boottocht warme bronnen aan de oostelijke oever. Na weer een dag in de treinkwamen we aan in Novy Tsjarade zandduinen bij Tsjara per rupsvoertuig om vervolgens onze tocht langs de westelijke BAM in Tynda te eindigen. In Tynda bezochten we het mooie BAM museum en de firma die al het werk met explosieven aan de BAM heeft gedaan en nog steeds bestaat. Onderweg hebben we een prachtig afwisselend landschap gezien met bergen, rivieren en heel veel bossen en vlaktes. Ten westen van Tynda is de aanleg van de BAM door de Komsomolsk (de jeugdafdeling van de partij) gedaan, ten oosten door het leger. Dit laatste deel is vrij onbekend omdat het nooit in de partijpropagande is genoemd.


Onze volgende bestemming was Novyj Oergal bijna 1000 km. en 24 uur reizen naar het oosten. We zouden eigenlijk Fevralsk bezoeken waar een paar kennissen van Edwin een excursie hadden georganiseerd maar helaas had het gebied last van overstromingen en werd ons hotel gebruikt voor de opvang van vluchtelingen en weken wij uit naar Novyj Oergal. 
Hier was inmiddels sinds vorig jaar een hotel gekomen zodat we er konden logeren. In het stadje is een prachtig BAM museum maar dit was eigenlijk dicht. Gelukkig heeft de dame van de bewaking er voor gezorgd dat de plaatsvervangend directrice ons een rondleiding heeft gegeven omdat het wel heel bijzonder was dat er mensen helemaal uit Nederland naar hun museum kwamen. 
Het laatste deel van de reis was naar Komsomolks na Amur, het officiële eindpunt van de BAM, hoewel er tot aan de oceaan bij Sovjetskaya Gavan nog 550 Km. spoor ligt. Hier worden we rondgeleid door de enthousiaste eigenaren van NATA tours, de lokale organisatoren van onze reis. Ook bezoeken we een lokale stam de Nanai die hier al ver voor de annexatie door Rusland woonden en verkennen we de omgeving waaronder een nooit in gebruik genomen spoorwegtunnel en resten van een oud straf- en krijgsgevangenenkamp.


Het laatste deel van het BAM gedeelte voert ons naar Vanino de havenstad aan de Stille Oceaan waar ons hotel staat en waarvandaan we per busje naar Sovjetskaja Gavan zullen rijden. In Vanino en Sovjetskaja Gavan bezoeken we de plaatselijke musea. De laatste dag in Vanino bezoeken we het dorpje Datta waar de Orotsjen wonen, een inheems volk dat leeft van de visserij en nog geen 1000 zielen telt, hier eten we vis aan het strand waar druk gevist wordt door mannen in waadbroeken. Aan het eind van de middag rijden we terug naar Vanino waar we op de trein naar Khabarovsk via Komsomolks na Amur stappen voor onze laatste deel per trein.
We komen vroeg in de morgen aan en worden naar ons hotel gebracht om wat uit te rusten en inkopen te doen in een groot winkelcentru vlakbij. ‘s-middags hebben we een rondrit gemaakt en de stad bekeken, helaas voor een deel in de regen. De volgende dag hebben we het mooie etnografisch museum bekeken en een ijsstadium bekeken dat speciaal voor Bandy, een soort ijshockey is gebouwd. Als afscheid hebben we ‘s-avonds heerlijk gedineerd bij een Georgisch restaurant met bij de koffie heerlijke Georgische cognac.
De volgende dag was officiëel de laatste dag van de reis en diegenen die geen verlengging hadden geboekt vlogen terug naar Nederland.


Voor iemand die nog nooit in Rusland per trein had gereist was dit alleen al een unieke ervaring en krijg je bewondering voor de mensen die voor hun transport hiervan afhankelijk zijn.
De reis was uitstekend georganiseerd door Battuta en de lokale organisaties. Mede door het uitstekende russisch van Edwin en het enthousiasme van de lokale gidsen was ons avontuur vol met positieve verrassingen zoals lunchen in een treindepot in Novyj Urgal, een bezoek aan de firma die al het werk met explosieven deed en het onverwactte museum bezoek.
De lokale hotels waren gezien de afgelegen en geïsoleerd locaties uitstekend, ook de plaatselijke horeca was dik in orde.
Al met al een unieke reis die zijn geld meer dan waard is.

Tjeerd, 4 september 2019

 

Een bijzonder geslaagde reis. Volop nieuwe indrukken en positieve verrassingen. De hartelijkheid van de agenten, de gastvrijheid, de dienstbaarheid. Voor mij was het de eerste keer dat ik in Rusland was en dat was een openbaring eigenlijk.

Edwin is een reisbegeleider met bijzondere kwaliteiten, ontspannen, respectvol en bescheiden. Hij gaf alle ruimte aan de agenten, rondleiders om hun ding te doen. Daardoor kwamen zij uit de verf en konden ons vol trots en ook kritisch hun stad, museum en omgeving laten zien.

Tips: 

- Chabarosvk : centraler gelegen hotel regelen : met taxi lukte het ook wel, maar toch.

- Iets meer rust, na lange viiegreis is wel fijn, zeker met zo’n lang programma op de 2e dag. Dan is er weinig ruimte om even te acclimatiseren. 

- Komsomolsk : het zoeken naar de tunnel was een heel gedoe en kostte veel tijd. Een paar uurtjes extra in de stad, markt bezoeken of nog een 2e museum was ook leuk geweest.

- Eenpersoonskamer was niet geregeld in het begin. Ik heb toen zelf de toeslag betaald van circa 25 euro. Daarna speelde het nog een keer en toen heeft Edwin het geregeld en mogelijk ook betaald.

En Sander, jij bedankt dat je toch besloten hebt om de reis door te laten gaan ook al hadden we maar 5 deelnemers. Het was een prima groep.  

Hartelijke groet!

Ien, 7 september 2019